Grote waterranonkel

TL;DR De Grote waterranonkel (Ranunculus peltatus) is een inheemse zuurstofplant met opvallend grote bloemen van 3 tot 5 cm. De soort heeft zowel fijnverdeelde onderwaterbladeren als handvormige drijfbladeren en is geschikt voor helder, zoet water in tuinvijvers en natuurgebieden. Bestel eenvoudig via onze partner: Grote waterranonkel bestellen bij Vijvermeester.

Wat is Grote waterranonkel?

De Grote waterranonkel is een spectaculaire waterplant die zijn naam eer aandoet met bloemen tot wel 5 cm in doorsnede – de grootste binnen de groep waterranonkels in Nederland. De witte bloemen met een opvallende gele voet bloeien van mei tot augustus en zijn een herkenbaar gezicht in natuurlijke wateren.

De plant behoort tot de Ranonkelfamilie en wordt gerekend tot de hydrophyten: planten die in of onder water leven. De wetenschappelijke naam Ranunculus peltatus verwijst naar de drijvende bladeren die schildvormig (pelta betekent schild) zijn.

Bestel eenvoudig via onze partner: Grote waterranonkel bestellen bij Vijvermeester.

Kenmerken en groeiwijze

De plant kent twee bladtypes: ondergedoken bladeren die in fijne slippen zijn verdeeld, en drijfbladeren die handvormig zijn met vijf gelobde segmenten. Deze combinatie maakt de soort bijzonder geschikt voor heldere, voedselarme tot matig voedselrijke wateren.

De stengels kunnen tot wel 3 meter lang worden. De bloei vindt plaats aan het wateroppervlak en soms daarboven, en de kroonbladen overlappen nauwelijks. De bloembodem is behaard en de vruchtstelen kunnen meer dan 5 cm lang zijn. Na de bloei vormen zich dopvruchten van circa 1,5–2 mm, vaak zwak behaard.

Groeiplaats en natuurlijke habitat

De Grote waterranonkel groeit bij voorkeur in stilstaand of langzaam stromend, helder water met een bodem van zand, veen of lichte klei. Hij is in staat om ook onder ijs door te groeien en komt vroeg in het voorjaar tevoorschijn. Daardoor vormt hij een stabiele en langdurige zuurstofbron.

Bij tijdelijk droogvallende plekken past de plant zich aan door stijver blad te ontwikkelen met kortere slippen en kleinere bloemen. Dit maakt hem flexibel inzetbaar in zowel tuinvijvers als natuurgebieden.

Verspreiding en ecologische rol

De soort is inheems in grote delen van Europa en Noord-Afrika. In Nederland is hij met name te vinden in de hogere zandgebieden en veengebieden waar het water ijzerrijk en licht voedselrijk is. Het lage fosfaat- en carbonaatgehalte draagt bij aan een optimale ontwikkeling.

Ecologisch is de Grote waterranonkel van groot belang. De bloemen trekken bestuivers aan en de onderwaterdelen bieden schuilgelegenheid voor larven, jonge vis en macrofauna. Daarmee draagt de plant actief bij aan de biodiversiteit en het zelfzuiverend vermogen van het water.

Onderhoud en aanplant in de vijver

Grote waterranonkel kan zowel in natuurvijvers als in tuinvijvers worden aangeplant. Kies bij voorkeur voor een plantzone van 20 tot 60 cm diep met voldoende lichtinval. De plant groeit het beste in vijveraarde of een substraatlaag op de bodem.

In het groeiseizoen is meestal geen aanvullend onderhoud nodig. Eventuele woekering kan in de zomer eenvoudig worden teruggesnoeid. In de winter sterven de bovengrondse delen deels af, maar de plant loopt vroeg in het voorjaar weer uit.

Vergelijkbare soorten

De plant wordt vaak verward met de Middelste (voorheen Fijne) waterranonkel. Deze heeft echter kleinere bloemen (meestal <3 cm) en kortere vruchtstelen. Let bij determinatie op de grootte van de kroonbladen en de vorm van de bladeren.
Er bestaan twee variëteiten van de Grote waterranonkel: een voor stilstaand water en een voor stromend water. Deze zijn lastig uit elkaar te houden, maar beide zijn ecologisch waardevol en visueel aantrekkelijk.

Grote waterranonkel kopen?

Grote waterranonkel

Grote waterranonkel is te bestellen via onze verkooppartner Vijvermeester.nl.